GİRİŞ
Kastamonu iline bağlı Çatalzeytin ilçesinde ilk gazete Bizim Çatalzeytin, 23 Nisan 1969 çıktı, 105 sayı yayınlandı.
Daha sonra Temmuz 1978’de Çatalzeytin’in Sesi Gazetesi çıkmaya başladı, yayını 55 sayı sürdü. Aynı yıl 01 Aralık 1978’de Çatalzeytin Gazetesi yayınlanmaya başladı. 01 Mart 1980’de 22. sayı ile yayını sona erdi.
Çatalzeytin Mektubu Gazetesi 10 Aralık 1982’de yayınlanmaya başladı. Bu gazetenin aylık yayını 26 yıldır kesintisiz sürüyor. 30 Eylül 2008’de 296. sayısı çıktı.
Haziran 1986’da Çatalzeytin Gürses aylık olarak yayına başladı. Çatalzeytin Postası Gazetesi 01 Ocak 1988’de yayına başladı, 29 sayı çıktı.
Bizim Çatalzeytin Gazetesi, Çatalzeytin Gazetesi ve halen yayınını sürdüren Çatalzeytin Mektubu Gazetesi’nin tüm sayılarının ciltleri elimde mevcut. Çatalzeytin’in Sesi Gazetesi’nin bazı sayılarını Kastamonu Halk Kütüphanesi’nde 2 ayrı ciltte inceleme olanağı buldum. Çatalzeytin Gürses Gazetesi’nin 8 sayısına ulaştım. Çatalzeytin Postası Gazetesi’nin Matbaacı Adnan KESİMCİ tarafından hazırlanan tüm sayılarının yer aldığı cilt Kastamonu Halk Kütüphanesi’nde mevcut. Çalışmamı bu kaynaklara dayandırarak yaptım.
Çatazeytin İlçesini özetle tanıttıktan sonra yayınlanan yerel gazetelerimizle ilgili bildirimi sunacağım. Önceki yıllarda yayınlanmış olan ancak bugün yayınlarına devam etmeyen gazeteleri çıkış tarihi sırasına göre verdim. Bugün yayınlanmakta olan Çatalzeytin Mektubu Gazetesini bildiride en sona aldım.
ÇATALZEYTİN
1 Tarihçe : Çatalzeytin tarihinde eski bir kaza merkezi olan Ginolu’nun önemi büyüktür. Ginolu’nun, eski Kastamonu Müzesi müdürlerinden Ahmet GOKOGLU’ nun Paphlagonia adlı eserinde M.Ö. 4.yy’a kadar geçmişinin belli olduğu anlatılır. Yunan yazarı, Skylaks buradan “Koronis” diye sözeder. Bugün Ginolu, Çatalzeytin’e bağlı Konaklı Köyü’nün mahallesidir.
Çatalzeytin Osmanlı Devleti’nin sonlarında, 1905’te bucak merkezi olmuş. 1911’de de belediye örgütü kurulmuştur. İlk belediye başkanı Karahaliloğullarından Hüsnü Bey’dir.
Çatalzeytin 1 Haziran 1954 tarihinde ilçe yapıldığında 24 köyü bulunuyordu. Bu köyler: Çelebiler, Aşağısökü, Arıca, Canlar, Celallar, Çubuklu, Dağköy, Köklüce, Konaklı, Kirazlı, Hamidiye, Kaşlıca, Çağlar, İsmail, Kayadibi, Kuğu, Kaymazlar, Kulfallar, Doğan, Kavakören, Samancı, Saraçlar, Yenibeyler, Yukarısökü. Aynı yıl Çatalzeytin Belediyesi kuruldu. Çelebiler Köyü Belediye’ye bağlı mahalle yapıldı. Köy sayısı 23’e düştü. 1957 yılında Türkeli ilçe olunca Ayancık’tan 12 köy (Farya, Epçeler, Paşalı, Piri, Çepni, Somay, Karacakaya, Hacıreis, Hacıreissökü, Çatak, Kavaklı, Yunuslar.) Çatalzeytin’e geçti. Köy sayımız 35 oldu. Daha sonraki yıllarda 1959-1971 arasında 1 köy Türkeli’den geçti, 5 köyümüzdeki bölünmeler sonucu köy sayımız 41’e yükseldi. 1959’da Fındıklı Çepni’den, 1961’de Duran Epçeler’den, 1968’de Güneşler Kavaklı’dan, 1968’de Sökü Hacırissökü’den, 1971’de Kuzsökü Yemişli’den ayrıldılar. Kızılcakaya köyü 1968’de Türkeli’den Çatalzeytin’e oylama sonucu geçti.
Nahiyelik döneminde beri Çatalzeytin’e bağlı en eski köylerimizden Dağköy ve İsmail 1956, 1963 ve 2003 yıllarında 3 kez Bozkurt ilçesine geçmek için girişim yaptılar. Bu 2 köyümüzün 3 başvurusu da kabul edilmedi.
İlçeden göç hareketlerinin yönü yoğun olarak İstanbul, Karabük ve Zonguldak’adır.
2 Coğrafya : Kastamonu ilinin kıyı ilçelerinin en doğusunda, Sinop ili sınırında yer almaktadır. Coğrafi bölümleme olarak Batı Karadeniz Bölümü’ndedir. Koordinatları 40 48’ – 42 02’ kuzey enlemleri, 32 43’ – 34 37’ doğu boylamlarıdır.
İlçenin yüzölçümü 318 km2’dir. Kuzeyde Karadeniz, batıda Abana ve Bozkurt, güneybatıda Devrekani, güneyde Taşköprü ve doğuda Sinop ilinin Türkeli ilçesi ile komşudur. Yüzölçümü açısından Abana ve Bozkurt’tan sonra üçüncü küçük ilçedir.
Küre Dağları’nın Çatalzeytin sınırları içerisindeki en yüksek noktası 1958 metre yüksekliğindeki Yaralıgöz Tepesi’dir. Kıyıdan hemen sonra başlayan genç kıvrım Küre Dağları özellikle ulaşım açısından ciddi güçlük yaratmaktadır. Yaralıgöz’den sonra yüksek dağlar Topruk Dağı (1028m), Kokraca (918m.), Kadı (850m.) dağlarıdır. Belirgin tepeler ise Göynük (912m.), Asırak ve Yılanlı (862m.), Nacak Pınar (814m.), Karamanlar (765m), Kavaklı ve Uluyayla (689m.), Uvay (540m.), Sarıkaya (524m.), Çorak (489m.), Alfat (239m.) ve Güney (202m.) tepeleridir.
İlçe merkezi Küre dağlarından doğan çayların birleşmesi ile oluşan ve Karadeniz’e dökülen Çatalzeytin Deresi ağzında kurulmuştur. Diğer akarsular doğuda, Akçay, Huğla Çayı, Farya Çayı, Inanya Çayı ve Şeyhşaban Deresi yer alırken batıda, Harda Çayı ve Kuğu Deresi bulunmaktadır.
Karakteristik Karadeniz ikilimi egemendir. Yazları serin ve yağışlı kışları ılık ve yağışlıdır.
Yağışlar her mevsim görülmektedir. Yıllık ortalama sıcaklık 13,5 derecedir.
Ortalama olarak deniz sıcaklığı en yüksek 24 derece, en düşük 5 derece civarındadır.
Yayla varlığı açısından zengin olmasına karşın hayvancılık nüfusun azalmasına koşut olarak gerilemiştir.
Tarım ürünlerinin en önemli ticaret alanı Cuma günleri ilçe merkezinde kurulan pazardır. Ancak bu etkinlik sermaye oluşturmaya yönelik değildir.
Ginolu Kalesi ve koyu ilçenin en güzel alanlarındandır.
3 Nüfus : Çatalzeytin’de nüfus yapısına ilişkin elde edebildiğimiz ilk resmi veri 1935 yılına ilişkin.
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü tarafından yayınlanan (1937) kitapçıkta Çatalzeytin, İnebolu’nun nahiyesi olarak belirtilmekte ve 24 köyü sayılmaktadır. Merkez nüfusu 785 olan Çatalzeytin nahiyesinin 1935 yılı toplam nüfusu 45.474’tür.
31.12.2007 nüfus sayımı sonuçlarına göre Çelebiler ve Merkez mahallelerinde 2522, köylerde 4075 toplam 6597 kişi yaşamaktadır.
ÇATALZEYTİN’DE YAYINLANAN GAZETELER
1 BİZİM ÇATALZEYTİN GAZETESİ
Kimlik : Çatalzeytin ilçesinin ilk yayın organı “ Bizim Çatalzeytin” gazetesi, 23 Nisan 1969’da çıkmaya başladı. 15 günde bir yayınlanan gazete, İstanbul’da yüksek öğrenime devam eden gençlerin destekleriyle İstanbul’da kurulan ve etkinlik gösteren Çatalzeytin ve Köylerini Tanıtma, Kalkındırma Kültür Derneği’nin yayın organı olarak basın dünyasındaki yerini aldı.
Bizim Çatalzeytin Gazetesi, aynı derneğin sahipliğinde kesintilerle 23 Eylül 1975 tarihli 105. sayısına kadar yayınını sürdürdü. En büyük yayın kesintisinin 01.10.1973 ile 06.04.1975 arasında olduğu görülüyor.
Gazetenin adını ilk basılmaya başlandığı Yeni Kastamonu Matbaasının ortaklarından Metin AHATOĞLU verdi.
7. sayısından itibaren temsilcilik verildiği görülüyor. Çatalzeytin’de Baki KARAHAN, Mustafa KARAHAN Karabük’te; Öztürk KARAHAN, Kuvvet ACAR, ilk temsilcilik görevi alanlar.
Dernek tüzel kişiliği adına yılları göre gazete sahipleri: Özkan ÇAGLAR(1969), Kemal BOZKURT(1970), Sadık KOCA(1971), Mustafa KARAOSMANOĞLU(1973), Kemal BOZKURT(1975).
Gazete sorumlu müdürleri yıllara göre: Vedat ÇAVUŞ(1969), Mehmet ERDOĞAN(1970), Zeki ÖZDEMİR(1970), Mustafa KARA-HAN(1971), V.Turgay AKÇAY(1971), Özkan ÇAGLAR(1971), Mustafa KARAHAN(1975), Uçar KILIÇÇETE(1975).
Biçim : Bizim Çatalzeytin’in 95. sayısı Kastamonu’da Yeni Kastamonu Matbaası’nda basıldı. 96-105 arası sayılar İstanbul’da Halk Basımevi’nde basıldı. Gazete çıkışından itibaren 4 sayfa ve 40*27 cm ölçüsünde basıldı.
Gazetenin 37-44, 50-53, 55-58, 60, 62-74, 76-78, 96-105 sayılarında gazete başlığı kırmızı renkte basıldı, diğer sayılarda gazete başlığı siyah basıldı.
Gazetenin başlık klişesi altında 1. sayıdan 96. sayıya kadar Mehmet Akif ERSOY’ un “ Bir baksana, gökler uyanık, yer uyanıktır./ Dünya uyanıkken uyumak maskaralıktır.” dizeleri yer almıştır. 96-101 arası sayılarda da Edip AYEL’ in “Ant içtik Ata’m, gitmeye gösterdiğin izden/ Ruhun tutacaktır bizi, her gün elimizden’’ dizelerini görüyoruz. 102-105 arası son sayılarda tekrar Mehmet Akif ERSOY’un dizeleri başlık altında yer almakta.
İçerik : Gazete cildi incelendiğinde köşe yazıları ve haberlerle okuyucu ilgisinin çekildiği, doyurucu bir hizmet verildiği görülüyor.
Gazetede spor, tarım, turizm, hukuk, eğitim, sağlık ve dinsel konular işlenmiş.
Bizim Çatalzeytin’in önemli bir özelliği de üniversite öğrencilerinin kendi alanlarında görüş ve düşüncelerini yansıttığı yazılara yer vermesidir. İstanbul Hukuk Fakültesi öğrencisi Şevket Şahap İNCE, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi Atıf UĞURLU, İstanbul Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğrencisi Musa ÇELİKKOL, İstanbul İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisi öğrencisi Zeki ÖZDEMİR ilk bakışta göze çarpan isimlerdir.
Dönemin İlçe Kaymakamı Tahsin ÇİFTÇİOĞLU’nun 23 Temmuz 1969 tarihli 7. sayıda “ Çatalzeytin Hakkında ” başlıklı yazısı yer almıştır. Turizme öncelik verilmesi gerektiğini belirten bu yazı geleceği görme açısından önem taşımaktadır. Kaymakam ÇİFTİÇİOĞLU’nun öneri ve destekleriyle aynı yıl; 1969’da öğretmenler Mustafa ÖZTÜRK ve Yusuf İNCE tarafından ilçede Turizm Derneği kurulduğunu gazetenin haberlerinden öğreniyoruz.
Bizim Çatalzeytin’in kampanyalar açarak ya da açılan kampanyaları duyurarak toplumu olumlu işlere yönelttiğini görüyoruz.
08 Ağustos 1970 tarihli sayısında “ Ağaç Sanayi Kurulması ” konusunda, 23 Ocak 1971 tarihli sayısında “ Kütüphane Kurulması ” konusunda Nisan 1973 tarihli sayısında “Hastane Yapılması ’’konusunda açılan kampanyalar manşete taşınmıştır.
Gazetenin 8 Kasım 1971 tarihli 61. sayısı sıkıntı yaratan başhaber nedeniyle dağıtılmıyor. 61. sayı 23 Kasım 1971 tarihli olarak başhaber değiştirilerek yeniden basılıyor. İlçede görev yapan Dr. Ihsan ERTUGRUL’ un tayininin çıktığı açıklanıyor, daha sonra da tayin durduruluyor. Sıkıntı yaratan bu haber nedeniyle gazetenin dağıtılmadığı anlaşılıyor.
Tiraj ve Dağıtım : Bizim Çatalzeytin Gazetesi’nin ilk sayıları 500 adet, sonraki sayıları 1000 adet olarak basıldı. Dağıtım posta ile yapıldı. Temsilcilikler vasıtasıyla da okuyucularına ulaştırıldı. O yıllarda PTT tam anlamıyla görevini yerine getirerek, sağlıklı bir hizmet yaptığından dağıtımda sorun yaşanmıyordu. Üstelik, PTT gazete ücretleri oldukça ucuzdu.
Sonuç ve Değerlendirme : Haberler, Çatalzeytin’den Gazetenin yönetim yeri İstanbul’a gönderiliyor, işlenip mizanpaj yapıldıktan sonra Kastamonu’ya, matbaaya ulaşıyordu.
Dernek tüzel kişiliği adına yıllarca özveriyle ve nöbetleşe olarak bu iş sürdürüldü. Yayın süreci içinde gazete sahipliği yapan 5 dernek başkanı ve 8 yazı işleri müdürünün adlarını görüyoruz. Üniversiteli gençlerin böylesine onurlu görev üstlenmeleri güzel bir örnek oluşturmuştur. Bizim Çatalzeytin Gazetesi, Kastamonu yerel basınında ekip çalışması olarak da takdir kazanmış, dikkat çekmiştir.
İstanbul’da yüksek öğrenimlerini sürdüren gençler bir taraftan gazeteyi çıkaran dernek yönetiminde görev alırlarken diğer taraftan bu gazete için kalemlerini oynattılar. Gazetenin basıldığı yerde Kastamonu Abdurrahmanpaşa Lisesi’nde okuyan Çatalzeytin’li gençler de spor ve turizmle ilgili yazılarıyla harekete destek oldular. Lise öğrencileri Emin Türkay ÖZTÜRK turizm, Ali Rıza ÇELİKKOL spor konularında yazılar yazdılar.
Bizim Çatalzeytin’e emek veren gurbetçi gençlerin Çatalzeytin’e gelişleri ilgi ve dikkat çekti. İlçe kaymakamlarıyla, belediye başkanıyla, daire amirleriyle ilçe sorunları konusunda söyleşiler yapıldı.
Bu ilk yerel gazete zaman zaman belli kesimlerden tepkiler aldı. Tepkiler, tekzip olarak gazete sayfalarına yansıdı.
Dönemin Belediye Başkanı Seyfettin KARAHAN’ın üniversiteli gençlerin gazetedeki eleştirilerine tepkisi “ Bunlar baldırı çıplak ” sözleri oldu.
2 ÇATALZEYTİN’İN SESİ GAZETESİ
Kimlik : Çatazeytin’in Sesi, 1 Kasım 1978’de 15 günde bir çıkmaya başladı.
Sahibi: Osman Bilal ER
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Fevzi KAYA
İlçemizin ilk gazetesi Bizim Çatalzeytin, İstanbul’dan yönetilmişti. Çatalzeytin’in Sesi Çatalzeytin’den yönetildi. Gazetenin sahipliğini ve yazı işleri müdürlüğünü yapan Osman Bilal ER halen Çatalzeytin’de oturmakta olup taksicilik yapmaktadır.
Temsilciler: Çatalzeytin; Haşan KARADAĞ, Hüseyin ÇELİK, Cemalettin YILMAZER. İstanbul; Erdoğan DİNÇER. Zonguldak; İsmet GÜNER.
12 Ocak 1981 tarihli 52. sayıda Osman Bilal ER, öğretmenlik görevine başlaması nedeniyle gazetenin sahipliğinden ayrılıyor. 53. sayıda gazetenin sahibi ve Yazı İşleri Müdürü RecepYILMAZER oluyor. İki sayı sonra da gazetenin kapandığı görülüyor.
Biçim : Çatalzeytin’in Sesi Gazetesi’nin tüm sayıları saklanamamış. İnceleme olanağı bulduğum sayılarında bu gazetenin 3 ayrı matbaada basıldığını gördüm. Her matbaada başlığı ve boyutu değişmiş.
Kastamonu Yenises Matbaası’nda ilk 8 sayı tek yaprak 2 sayfa basılmış, boyutu 34*48 cm. Kastamonu Doğrusöz Matbaası’nda basılan 9. sayısı 4 sayfa basılmış boyutu 23*40 cm. Aynı matbaada basılan diğer sayılarının boyutu 28*44 cm.
Çatalzeytin’in Sesi, 11 Temmuz 1979 tarihinden itibaren Bozkurt İnkişaf Matbaası’nda basılıyor. İnkişafta basılan 24-53. sayıları 24*33 cm boyutunda ve 4 sayfa.
Bizim Çatalzeytin Gazetesinde olduğu gibi gazete başlığı altında Edip AYEL’in “Ant içtik Atam, gitmeye gösterdiğin izden/ Ruhun tutacaktır bizi her gün elimizden.” dizeleri yer alıyor. 24. sayıda başlık altında Mehmet Akif ERSOY’un “ Bir baksana, gökler uyanık, yer uyanıktır./Dünya uyanıkken uyumak maskaralıktır.” dizeleri görülüyor.
İçerik : 1 Kasım 1978-15 Şubat 1981 tarihleri arasında 53 sayı çıkan Çatalzeytin’in Sesi Gazetesi’ni milliyetçi hareket etkisinde genç bir kadro çıkardı. Gazete okuyucularına ayrıntılı ve taze haber verdi. Bu yönüyle ilgi çeken bir gazete oldu. Sürekli yazı yazan iki isim dikkat çekiyor. Çanan ARISOY ve Halil ÇALIŞ.
Çatalzeytin’in Sesi imzasıyla yayımlanan 15 Kasım 1978 tarihli 9. sayısında Okuyucularla Başbaşa” başlıklı başyazıda “ Hiçbir maddi çıkar beklemeden Çatalzeytin’imize karşı olan vazifemizi yerine getirmek için çalışıyoruz. Tarafsızlığı prensip edindiğimiz halde bazı çevrelerde gazetemiz aleyhine bir kampanya oluşturulduğunu görmekteyiz. Kimseyi kırmadan, incitmeden Çatlzeytin’imiz yararına eleştirilerimize devam edeceğiz. Ulu önder Atatürk’ün “ Hakikati konuşmaktan korkmayınız.” vecizesinden kuvvet alarak yayınımızı sürdüreceğiz.” deniliyor.
13-15 Temmuz 1979 tarihlerinde yapılan 3. Çatalzeytin Ginolu Gümüşbalık Festivali ile ilgili Çatalzeytin’in Sesi Gazetesi’nin haber ve yazıları festivali düzenleyen Turizm Festival Derneği yöneticileri tarafından tekzip edildi. Gazetenin 19 Eylül 1979 tarihli 31. sayısında Turizm Festival Derneği’nin mahkemeden aldığı karar sonucu 4 tekzip yayımlandı.
Tiraj Dağıtım : Çatalzeytin’in Sesi Gazetesi, ilk 6 sayısında 500 adet basıldı. Merkez Mahallesine elden, Çatalzeytin dışına postadan gönderildi.
Sonuç ve Değerlendirme : Çatalzeytin’in Sesi Gazetesi ilçede yayın yaşamına giren ikinci gazete. Merkez ve 41 köyde yaşayan halkın sorunlarını ilgililere duyurma çabasını gazete sayfalarında görüyoruz. Haber ve yazılarıyla okuyucu ilgisini çeken bir gazete oldu.
3 ÇATALZEYTİN GAZETESİ
Kimlik : Çatalzeytin Halkevi Şubesi’nin desteği ile çıkan “Çatalzeytin” gazetesi 01 Aralık 1978’de yayınına başladı. Sahipliğini ve sorumlu yönetmenliğini kırtasiyeci Vedat AKYOL üstlendi.
Gazetenin 4. sayısında künyede temsilcilikler verildiğini görüyoruz. Merkezde Baki KARAHAN, İstanbul’da Uçar KILINÇÇETE.
14. sayıda temsilciliklerin değiştiğini görüyoruz. Merkezde Emin USTA, İstanbul’da Sahir KURT. Zonguldak’ta Hüsamettin ÖZTÜRK.
16. sayısında yeni temsilcilikler açıldığı görülüyor. Karabük’te Tahsin ŞENTÜRK, Almanya’da Salim ÜNLU.
01 Mart 1980’de yayınına son veren “Çatalzeytin” gazetesi, 22 sayı çıktı. Gazetenin Sahibi ve Sorumlu Yönetmeni olan Vedat AKYOL, halen İstanbul’da Türk Hava Yollarında çalışmaktadır.
Biçim : Gazete yayın süreci içinde 12 sayı İnebolu Hakkın Sesi Matbaası’nda, 3 sayı Ankara Bimaş Matbaası’nda, 7 sayı Bozkurt İnkişaf Matbaası’nda basıldı. İlk 15 sayı 26,5*40,5 boyutunda son 7 sayı 24*34 cm boyutunda basıldı. Tüm sayılarda sayfa adedi 4 oldu.
1975’te kapanan Bizim Çatalzeytin Gazetesi başlık klişesindeki “bizim” sözcüğü kesilerek aynı başlık klişesi 15 sayı kullanıldı. Diğer sayılarda Kastamonu’lu Ressam Celal KIRKBEŞOĞLU’nun çizdiği başlık, klişe yaptırılarak kullanıldı.
Gazetede 16-21. sayılar arasında başlık kırmızı diğer sayılarda başlık siyah olarak basıldı.
İçerik : Haber ve yazılarında eğitim konuları ağırlıklı olarak işlendi. İlçede görev yapan öğretmenler, memurlar, esnaflar yazılarıyla gazeteye destek verdiler. (Emin Türkay ÖZTÜRK, C.Mahir YILMAZER, Ali KURT, Gökay ÖZTÜRK, Erdoğan ER, Ferhat HANÇER, Mustafa ÜNLÜ, Öztürk KARAHAN, Mustafa KORKMAZ, Makbule KORKUT, Haşan BOZKURT, Mustafa YANIKKAYA, Av. Oktav İNCE, Ergun USTA, Av. İsmet YENİ, Şevket Şahap İNCE, Cesur ÖZDEMİR, Zekai ASLAN, Kadir İNCE, Leyla KARA, Bahri TOKMAK, Emin USTA, Bekir YÜKSEL, Ayla TOKMAK, Yavuz İŞÇEN, Haşan ÖZHAN(o dönemde ilçe kaymakamı), Av. A. Niyazi TAMAÇ, Siyami ÖZEL, İbrahim ATALAY, Mustafa ÖZCAN)
“Çatalzeytin” Gazetesinin 01 Aralık 1978 tarihli 1. sayısında yayımlanan “Çıkış Düşüncelerimiz” başlıklı yazıda “ Doğruları, eğrileri sîzlere tüm çıplaklığı ile yansıtacağız. Kemalizm, bize perde olmayacak, yolumuzu çizecek.” denildi.
Sağlık, kooperatifçilik, işçi hakları, turizm, hukuk, orman konularında inceleme-araştırma yazılarına öncelik verildi.
Tiraj ve Dağıtım : İlk 5 sayı 500 adet, sonraki sayılar 1000 adet basıldı. Çatalzeytin merkez, yurtiçi ve yurtdışına posta ile dağıtım yapıldı.
Sonuç ve Değerlendirme : “Çatalzeytin” Gazetesi, Atatürkçü çizgide yayınını sürdürdü.
4 ÇATALZEYTİN GÜRSES
Kimlik : Çatalzeytin Gürses 15 Haziran 1986’da yayın yaşamına başladı.
Sahibi: Halil DEMİRCİ
Yazı İşleri Müdürü: Kadir Naci İNCE
Genel Yayın Yönetmeni: Bilal ŞAHİN
Hukuk Danışmanı: Av. Nurettin ERCAN
Çatalzeytin Gürses’in 15 Eylül 1986 tarihli 4. sayısında temsilcilikler verildiğini görüyoruz. Almanya’da A. Ümran DEMİRCİ; İsviçre’de Galip ÜN. Foto Muhabirleri Bilal ÖZCAN, Zafer ÖZCAN.
Biçim : Çatalzeytin Gürses’in 1., 2. sayıları 28*41 cm boyutunda, 4., 6. sayıları 28*41 cm boyutunda, Kastamonu Açıksöz Matbaası’nda, 7., 8., 9., 10. sayılar 34*50 boyutunda Kastamonu Kerimoğlu Matbaası’nda 4 sayfa basıldı.
İçerik : 15 Haziran 1986 – 25 Mart 1987 tarihleri arasında 10 sayı çıktı. Gazetenin 3. ve 5. sayılarına ulaşamadım. Gazetenin sahipliğini dönemin Anavatan Partisi İlçe Başkanı Halil DEMİRCİ yaptı. Halen Çatalzeytin’de esnaflık yapıyor. Gürses’te Av. Nurettin ERCAN, Kadir Naci İNCE, Halil DEMİRCİ yazılar yazdı.
Tiraj ve Dağıtım : 500 adet basıldı. Çatalzeytin’e elden, Çatalzeytin dışına postadan verildi.
Sonuç ve Değerlendirme : 8 sayısı elime ulaşan bu gazete ile ilgili değerlendirme yapmak güç. Elime geçen sayılarında Çatalzeytinspor ile ilgili yazı ve haberlere verildiğini gördüm. Çatalzeytin belediye çalışmalarının ağırlıklı olarak işlenerek desteklendiği görülüyor.
5 ÇATALZEYTİN POSTASI GAZETESİ
Kimlik : Çatalzeytin Postası 1 Ocak 1988’de aylık olarak çıkmaya başladı.
Sahibi: Mürüvet ÇETİNKAYA
Yazı İşleri Müdürü: Celal ÇETİNKAYA
31 Ağustos 1981 tarihli 19. sayısında yurtdışında temsilcilikler verildiğini görüyoruz. İsviçre’de Raşit ŞAHİNGÖZ, Batı Berlin’de Mustafa ÖZCAN temsilci olarak gösteriliyor.
Çatalzeytin Postası Gazetesi de Çatalzeytin’den yönetildi. Gazetenin yazı işleri müdürlüğünü yapan Celal ÇETİNKAYA halen Çatalzeytin’de oturmakta olup, muhasebecilik yapmaktadır.
Biçim : Çatalzeytin Postası Gazetesi’nin tüm sayıları Kastamonu Kerimoğlu Matbaası’nda basıldı. 4 sayfa basılan gazetenin boyutu 40,5*28,5 cm Çatalzeytin Postası özel sayı ve ek çıkarmadı, sayfa adedi hiç değişmedi. Mayıs 1989 ve Nisan 1990’da gazete çıkmadı. Gazete başlığı da tüm sayılarda siyah basıldı.
İçerik : Çatalzeytin Postası, 1 Ocak 1988 ile 31 Temmuz 1990 arasında 29 sayı çıktı. Son sayısında çıkmayacağına dair bir açıklama yapılmadı.
Bu gazetede haber ve yazılar okuyucu ile konuşur gibi pusula yazar gibi işlenmiş. Bazı sayılarda okuyucu mektupları, birinci sayfadan manşetten verilmiş. Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Celal ÇETİNKAYA’dan başka sürekli yazı yazan olmamış. İmla ve noktalamaya özen gösterilmediğini görüyoruz.
Gazetede inceleme-araştırma yazılarına yer verilmemiş, spor sayfası düzenlenmemiş.
Tiraj ve Dağıtım : Çatalzeytin Postası 500 adet basıldı. Merkez Mahallesi’ne elden, Çatalzeytin dışındaki abonelerine postadan gönderildi.
Sonuç ve Değerlendirme : Aylık yayınını düzenli olarak sürdürdü.
6 ÇATALZEYTİN MEKTUBU GAZETESİ
Kimlik : Emekli Öğretmen Mustafa ÖZTÜRK’ün sahipliğinde Emin Türkay ÖZTÜRK ve Tahsin ŞENTÜRK tarafından 10 Aralık 1982’de aylık olarak çıkarıldı. 30 Eylül 2008 itibariyle kesintisiz olarak yayınını sürdürüyor.
Çatalzeytin Mektubu Gazetesi, 26 yıllık yayın yaşamıyla ilçenin en uzun süreli yerel gazetesi oldu.
Matbaacılıkta teknolojik yenilikleri günü gününe izledi. İlk sayı kurşun dizgiyle dizildi, ofset baskı yapıldı.
Gazetenin 1-37. sayıları Karabük Özer Matbaası’nda, 37-106. sayıları Kastamonu Ayvatoğlu Matbaası’nda basıldı. 01 Mart 1991’de bilgisayar ile dizgiye geçildi. 107-118 arası sayıları Karabük Özer Matbaası’nda, 119-256. sayıları Ankara Özkan Matbaacılık’ta basıldı. 257. sayıdan itibaren İnebolu,Yeni İnebolu Matbaası’nda basılmaktadır.
Çatalzeytin Mektubu Gazetesi’nin 30 Eylül 2008 tarihli 296. sayısı künyesi:
Kurucusu: Mustafa ÖZTÜRK, Sahibi: Nadide ÖZTÜRK, Genel Yayın Yönetmeni: Emin Türkay ÖZTÜRK, Yazı İşleri Müdürü: Gökay ÖZTÜRK, Sanat Yönetmeni: Tahsin ŞENTÜRK Temsilcilikler Merkez: Doğan ÖZBAY, Kastamonu: Yusuf ÖZ, Zonguldak: Veysel ATAY, Ankara: Yakup ATAY, Antalya : Şenol ATAY, İstanbul: Muhammet AYDIN – Hüseyin KARADENİZ, İsviçre: Mehmet ŞAHİNGÖZ, Almanya: Selahattin DEMİRCAN, Hollanda: Yüksel ŞENTÜRK.
Yurtiçi Abone: 30,00 YTL, Yurtdışı Abone: 60,00YTL.
Biçim : Çatalzeytin Mektubu’nun ilk sayısı 25*35 cm boyutunda 4 sayfa olarak çıktı. 46-256 arası sayılar, 28*40 cm boyutunda basıldı. 257. sayısından itibaren 50*34 cm boyutunda çıktı. 4 sayfalık gazete eğitim, turizm- festival çalışmaları nedeniyle zaman zaman 6,8,12 sayfa olarak çıkıyor.
Çıkışından beri başlık logosu değişmedi. Siyah-beyaz basılan gazetenin sadece başlığı çıkışından beri kırmızı basılıyor. Bugüne kadar çıkan 296 sayının 2’si renkli çıktı. Bunlar, Devlet Hastanesi açılışı özel sayısı (31 Mayıs 1992), Ciye Çatalzeytin Belgeseli tanıtım özel sayısı (18 Temmuz 2008).
Her sayıda gazete başlığı altında yerel bir atasözü veriliyor. Çıktığı günden bu yana başlık klişesi içinde Şair Tahsin ŞENTÜRK’ün “Deniz havasıyla orman havası, harman olmuş/ Nikah kıymış, yeşille mavi Çatalzeytin doğmuş.” dizeleri yayımlanıyor.
Çatalzeytin Mektubu, 2006 yılından itibaren yayına kendi bürosunda hazırlanıyor. Kendisine ait matbaası yok, baskı dışarıda yaptırılıyor.
İçerik : 10 Aralık 1982 tarihli 1. sayısında çıkan “ Mektubun Gereği” başlıklı başyazısında “Gurbetçisi çok, sosyal yönden hareketli olan ilçemizde yerel bir gazetenin olmayışı en büyük boşluktu. Yerel bir gazeteyi kurmaktan çok yaşatmak önemlidir.
Atatürk ilke ve devrimlerinin, sözde değil, özde savunuculuğunu yapacağız.
12 Eylül’ün getirdiği ortam içinde barış çizgisinde demorasiye doğru yol alırken, görünmeyen ve bilinmeyenleri ortaya çıkararak yönetenlere yardımcı olacağız. Toplumsal görüşler, haklar, çıkarlar ön planda tutulacaktır. Görevimiz yanlışı anında saptayıp yöneticileri uyarmak, halka hizmetin verimli sonuçlar doğurmasını sağlamaktır. Uygar insan ve toplumu
eleştiriye anlayış gösterir. Gazete bu görevi yapmaz, yapamazsa etkinliği olmaz..” deniliyor.
Ayda bir çıkan gazete, bütünüyle Çatalzeytin kaynaklı hazırlanıyor. Çatalzeytin’le ilgili yazı ve haberler işleniyor. Başka ajanslardan, kaynaklardan alıntı yapılmıyor.
Düzeltmeler yapılarak, özü hiç değiştirilmeden okuyucu yazılarına yer verilen gazetede özel köşeler var. “Mutlu Günler”de evlenme, doğum, sünnet haberleri “Yitirdiklerimizde” Vefat haberleri, “Burdan Buyrun”da okuyucuların dilekleri, sorunları, yakınmaları. “Mektuptan Özetlerde kısa haberler, “Dünden Bugüne Notlar Belgeler, Fotoğraflar”
köşesinde Çatalzeytin’in geçmişini aydınlatan bilgiler ve belgeler yayımlanıyor. Bu köşelerin yerleri hiç değiştirilmiyor.
Dijital fotoğraf makinelerinin yaygınlaşmasıyla 2004 yılından itibaren yazı ve haberler fotoğraf destekli çıkıyor.
Çıkışından beri gazeteyi yayına hazırlayan Emin Türkay ÖZTÜRK “Cıvıltı” köşesinde yazıyor. Kaybolan mesleklerle ilgili söyleşiler yapıyor. Sanat Yönetmeni Tahsin ŞENTÜRK’ün “Haberlerin Söylettiği” köşesinde şiir ve yazıları çıkıyor.
Gazetenin ilk sayısında dönemin ilçe Kaymakamı Necmi KURT’un “Çatalzeytin’e Hayırlı Olsun” başlıklı yazısı çıktı.
Gazetenin kurucusu ve ilk sahibi Köy Enstitüsü mezunu emekli öğretmen Mustafa ÖZTÜRK “Eğitim Anıları” köşesinde eğitimle ilgili anılarını yazdı. Bu köşe okuyuculardan büyük ilgi gördü.
Çıkışından bugüne Çatalzeytin Mektubu’nda imzası olanlar: Öztürk KARAHAN, Ergun USTA, Sadi KAYA, Şevket DEMİRCİ, Metin ALTINTAŞ, Mehmet TOKAN, Ayla TOKMAK, Makbule KORKUT, Günay ÇEBİ, Aysel ŞENTÜRK, Mehmet UYAR, Ata KARADAĞ, Eray ÖZTÜRK, Özkan ÇAĞLAR, Mustafa YANIKKAYA, Süleyman ÇANGA, Serdar Seda GUZELAYDIN, Hüseyin AÇIKGÖZ, Haşan AKINCI, Ertuğrul KARAUĞUZ, Tuncay ÖZTÜRK, Haşan DEMİRCAN, Esat KAPLAN, Salih Zeki ER, Mehmet DİNÇER, Bekir YÜKSEL, Kemal YILDIRIM, Fazıl BAYRAKTAR, Nimet ÖZGÜN, Ataman YÜKSEL, Selçuk YILMAZER, Av. Şevket Şahap İNCE, Harun ÜNLÜ, Ali TURAN, Erhan Tamer KARAHAN, Av. Kadriye IŞILDAK, Av. Erol KARAOĞLU, Hayati Tahsin YILMAZ, Ozan OZANOĞLU, Deniz ATALAY, Çelik Mehmet İNCE, Bilal HODANCI, Behice Kübra ŞAHİN, Naciye ŞAHİN, Sadık KORKUT, Birol BOZKURT, Hakim Nihat ARYOL, Abdullah KURU, Tuncay KARAOSMANOĞLU, İsmail KEMANKAŞ, Hidayet AYKAN, Erdal ŞEN, Hüseyin KARADENİZ.
Tanışma Geceleri: Okuyucularla tanışma amaçlı geceler düzenleniyor. İstanbul’da 25 Aralık 1994, 31 Mayıs 1997, 18 Aralık 2004 tarihlerin de; Ankara’da 20 Mayıs 2000’de düzenlenen gecelerde gazete okuyucuları ve yazarları buluştular.
Mustafa ÖZTÜRK Yarışması: 02 Aralık 2001’de vefat eden kurucusu Mustafa ÖZTÜRK anısına Çatalzeytin İlköğretim Okulları öğrencileri arasında her yıl değişik konuda gazete tarafından yarışma düzenleniyor. 2009’da yarışmanın 8.’si düzenlenecek.
Tarihi Hamamı Kurtaran Haber: 20 Eylül 1987’de fotoğraflı olarak “Tarihi Hamam Onarılmalı” başlıklı haber yayımlandı. Bu haberden sonra hamam, tarihi eser olarak Kültür Bakanlığı’nca tescil edildi. Belediye’nin yıkıp yerine terminal yapma kararı gerçekleşmedi. Milletvekili Nurhan TEKİNEL, bu olaya tepkisini 14 Şubat 1988’de Çatalzeytin Halk Bankası Şubesinin açılış töreninde “Gıdıklaya gıdıklaya hamamı tarihi eser yaptık.” sözleriyle dile getirdi.
10 Milyonluk Tazminat: 30 Haziran 1990 tarihli 100. sayıda “Belediye’de Yolsuzluk Var, Hizmet Yok” haberi manşetten verildi. Bu habere dönemin Belediye Başkanı Vahit TEKİNEL açıklama göndermedi. Tekzip de yapmadı. Çatalzeytin Asliye Hukuk Mahkemesi’nde 30 milyon liralık tazminat davası açtı. Davada TEKİNEL’i Avukatı Oktav İNCE temsil etti. Davaya gazete adına Emin Türkay ÖZTÜRK katıldı. Haberde çoçuk parkına demir kullanılmadığı halde demir kullanılmış gibi fatura alındığı yazılmıştı. Bu tazminat davasında gazete 10 milyon lira tazminat ödemeye mahkum oldu. Politik baskılar yapılarak dönemin Kastamonu Valisi Nuh Doğan TOPALOĞLU devreye sokularak Bayındırlıkta görevli teknisyen-
lerin ilk verdiği raporları sonradan değiştirdikleri öğrenildi.
İlk Tekzip Vali ARSLAN’dan: 31 Mart 1997’de “Kum Çakıl Mafyasına Vali Desteği” başlıklı haber yayımlandı. Bu habere dönemin Kastamonu Valisi Aydın ARSLAN mahkeme kararıyla tekzip gönderdi. Gazetede ilk tekzip yayımlanmış oldu. 26 yıl içinde başka bir tekzip gazeteye gelmedi.
Vali ARSLAN’m tekzibine 31 Temmuz 1997 tarihli sayıda “Çatalzeytin Kızları, Kumda Belli İzleri” başlıklı başyazı ile yanıt verildi. Vali ARSLAN’a adalet önünde hesaplaşma çağrısı yapıldı. Çağrıya yanıt gelmedi.
ÇATALZEYTİN MEKTUBU YAYINLARI
Çatalzeytin Mektubu Gazetesi, yörenin tanıtımına katkıda bulunmak, yerel kültür ve sanat ürünlerini açığa çıkartmak amacıyla kartpostallar, posterler ve kitaplar çıkarmaktadır.
A Çıkan Yayınlar
1 “Cıvıltı”
Genel Yayın Yönetmeni Emin Türkay ÖZTÜRK’ün Cıvıltı köşesinde çıkan yazılarını bir araya getirdiği kitap. Ankara Özkan Matbaacılıkta 2000 yılında basıldı.
2 “Ciye Çatalzeytin Belgeseli”
Çatalzeytin ve 41 köyünü,yaylaları , mağaraları, şelaleleri, kanyonu fotoğraflayan tarih coğrafya nüfus ve seçim konusunda bigiler veren belgesel 400 sayfa prestij boyut, 135 gr kuşe kağıda basıldı. Ankara Özkan Matbaacılıkta basılan Ciye, 18 Temmuz 2008’ okuyucularıyla buluştu. Çatalzeytin’i hava, deniz ve kara fotoğraflarıyla tanıtan Ciye, okuyucularından ve sanat edebiyat dünyasından olumlu tepkiler aldı.
B Çıkacak Yayınlar
1 “Çimenlik”
Çatalzeytin ile ilgili yazılmış şiirlerden derlenecek. Çimenlik şiir kitabını Emin Türkay ÖZTÜRK yayına hazırlayacak.
2 “Çatalzeytin Yemekleri”
Günay ÇEBİ’nin kaleminden Çatalzeytin yöresel yemekleri, Selçuk YILMAZER’in yemek fotoğraflarıyla çıkacak.
3 “Zeytin Ağacının Dibi”
Çatalzeytin Mektubu Gazetesi yazarı Esat KAPLAN’m Yeşil Günler köşesinde çıkan yazılarından derlenerek yayına hazırlandı.
C Çatalzeytin Mektubu Katkılarıyla Çıkan Yayınlar
1 Gümüş Balık
Çatalzeytin Belediyesi’nin düzenlediği “Çatalzeytin” konulu şiir yarışmasına gönderilen tüm şiirler bu kitapta toplandı. Festival yayınları 1 olarak Temmuz 2005’de Ankara Emre ofsette 1000 adet basılan Gümüş Balık’ı Çatalzeytin Mektubu Gazetesi Yayın Yönetmeni Emin Türkay ÖZTÜRK ve gazete yazarlarından Harun ÜNLÜ yayına hazırladılar.
2 Kumsalda Çatalzeytin
Çelik Mehmet İNCE’nin Çatalzeytin şiirleri bu kitapta toplandı. “Festival yayınları 2” olarak Temmuz 2006’da Sirem Matbaacılık’ta 1000 adet basılan Kumsalda Çatalzeytin’i yayına Çatalzeytin Mektubu Yayın Yönetmeni Emin Türkay ÖZTÜRK hazırladı.
3 Poyra
Çatalzeytin Yunus Emre İlköğretim Ökulu, yayın organı “POYRA” dergisi Ankara Özkan Matbaacılıkta Haziran 2001’de 1000 adet basıldı. Poyra’nın basılan 7 sayısına (2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007) Çatalzeytin Mektubu Yayın Yönetmeni Emin Türkay ÖZTÜRK katkı verdi.
Tiraj ve Dağıtım : Gazete ilk yıllarda 500 adet sonraki yıllarda 1000 adet 2004’ten itibaren de 1500 adet basılıyor. Çatalzeytin’de tüm esnaflara, resmi dairelere elden dağıtılıyor. Kastamonu, Bartın, Karabük, Zonguldak ve Sinop illerindeki tüm halk kütüphanelerine, belediye başkanlıklarına, kaymakamlıklara; valiliklere; Kastamonu il merkezindeki resmi dairelere ve bölge müdürlüklerine, Ankara’da bakanlıklara, Çatalzeytin’de 41 köy muhtarlığına ücretsiz olarak; yurtiçi ve yurtdışı abonelerine ücretli olarak postaya 1000’e yakın gazete veriliyor.
Gazete arşivinde her sayıdan en az 100 adet gazete saklanıyor. Çıkan gazeteler yıllara göre tasnif edilerek dönem dönem ciltleniyor. Çünkü Çatalzeytin Mektubu, Gazetesi resmi kurumlar dahil yakın çevrenin en büyük başvuru kaynağı oluyor.
Sonuç ve Değerlendirme : Çatalzeytin Mektubu Gazetesi’ni diğer gazetelerden ayıran okuyucusuna “benim gazetem “ dedirten özellikleri var. En başta gelen özelliği, Atatürkçü çizgiden ödün vermemesidir. Ulusal bayram haberleri büyük çoşkuyla yansır gazete sayfalarına.
Gazete, çıkışından beri ortaya koyduğu ilkeleri korumuştur. Dayanağı olmayan yazı ve haberler yayınlanmamıştır. Bu gazetede haber atlanmamış ve saklanmamıştır.” Burdan Buyrun “ köşesinde okuyucular, özgürce düşüncelerini yansıtır. 26 yıllık süreç içinde mahkeme kararıyla sadece bir tekzip yayımlanmıştır. Vali Aydın ARSLAN’m, kum-çakıl haberiyle ilgili olarak.
Her sayıda gündeme taşınan habere, başyazıyla destek veriliyor. Her yılın sonunda başyazıda ilçe sorunları ve gazete çalışmaları değerlendiriliyor. Her yılbaşı okuyucularına Atatürk ve Çatalzeytin fotoğraflı cep takvimi bastırılıp, dağıtılıyor.
Gazete, adı gibi gurbete mektup oluyor. Tarihe ışık tutması için ilçedeki her olay atlanmadan, ayrıntılarıyla okuyucularına duyruluyor.
Çatalzeytin Mektubu, yazı ve haberleriyle, inceleme araştırma yazılarıyla fotoğraflarıyla Çatalzeytin’in doğallığının korunmasında büyük çaba gösteriyor. Eğitim ve turizm konularına ağırlık vererek, önemli bulduğu konuları gündeme taşıyarak uyarı görevini yapıyor. Verilen bu savaşıma birkaç örnek… “Yeşilliğimiz” (10 Ocak 1983), “Ginolu’ya liman olur mu?” (20 Ekim 1987),’’Tarihi Hamam” (20 Eylül 1987), “Kütüphaneye Bina Kampanyası” (11 Temmuz 1994), “Kum Çakıl Mafyası” (25 Aralık 1996), “Turizmde Büyük Potansiyelimiz: Yaylalarımız” (31 Ekim 1999), “Anadolu Lisesi İstiyoruz” (28 Şubat 2005), “Devlet Hastanesinin Kapatılmasına 43 Muhtardan Tepki İmzası” (30 Eylül 2007).
Çatalzeytin Mektubu okuyucu desteği ile yayınını sürdüren bir gazete. Ökuyuculardan sürekli görüş ve düşüncelerini belirten yazılar gelir. Gazetede bilimsel yazılara da yer verilir. Bu doğrultuda Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Dr. Erdal ESER’in “ Kinolis/ Ginolu Kalesi” yazısı, 30 Haziran 2006, 272. sayıda yayımlanmıştır.
Kaynaklar
– Çatalzeytin Mektubu Gazetesi, CİYE Çatalzeytin Belgeseli, ‘Tarih, Coğrafya, Nüfus”, Ankara, 2008.
– Bizim Çatalzeytin, Çatalzeytin Mektubu Gazetesi arşivi.
– Çatalzeytin’in Sesi Gazetesi, çeşitli sayıları kapsayan 2 cilt, Kastamonu Halk Kütüphanesi.
– Çatalzeytin Gazetesi, Çatalzeytin Mektubu Gazetesi arşivi.
– Çatalzeytin Gürses Gazetesi, 8 sayısı, Bilal Şahin arşivi.
– Çatalzeytin Postası Gazetesi, Kastamonu Halk Kütüphanesi.
– Çatalzeytin Mektubu Gazetesi, Çatalzeytin Mektubu Gazetesi arşivi.
– Cıvıltı, Çatalzeytin Mektubu Gazetesi arşivi.
– Gümüş Balık, Çatalzeytin Mektubu Gazetesi arşivi.
– Kumsalda Çatalzeytin, Çatalzeytin Mektubu Gazetesi arşivi.
– Poyra 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7. sayıları, Çatalzeytin Mektubu Gazetesi arşivi.
10 Ocak 2009 Kastamonu Basın Sempozyumuna Sunulan Bildiri
Emin Türkay ÖZTÜRK
